1. Dlaczego dobór właściwego oleju do podnośnika hydraulicznego ma znaczenie?
Podnośnik hydrauliczny to sprzęt prosty, ale jego sprawność zależy w dużej mierze od jakości i rodzaju używanego oleju. To właśnie olej odpowiada za przenoszenie ciśnienia w układzie, dzięki któremu możliwe jest uniesienie ciężkiego ładunku — czy to samochodu, maszyny czy innego sprzętu. Jeśli olej jest źle dobrany, zbyt stary, zanieczyszczony lub niezgodny z konstrukcją urządzenia, pojawiają się problemy z pracą: trudności w pompowaniu, nierówne unoszenie, opadanie pod obciążeniem albo całkowity brak reakcji.
Dobrze dobrany olej hydrauliczny nie tylko zapewnia płynną pracę podnośnika, ale też chroni jego wewnętrzne elementy — tłoki, zawory, uszczelki — przed zużyciem i korozją. Odpowiednia lepkość umożliwia pracę w różnych temperaturach i warunkach obciążeniowych, a właściwe dodatki chronią układ przed pienieniem i utlenianiem.
Zła decyzja przy wyborze oleju może prowadzić do poważnych uszkodzeń, których naprawa często przewyższa wartość samego podnośnika. Dlatego warto wiedzieć, co się wlewa i dlaczego. Tylko wtedy masz pewność, że sprzęt zadziała dokładnie wtedy, gdy będzie najbardziej potrzebny.
2. Jaki typ oleju jest najlepszy do większości podnośników hydraulicznych?
Najlepszym wyborem do większości podnośników hydraulicznych jest olej mineralny klasy HLP o lepkości ISO VG 32. Jest to standardowy olej do zamkniętych układów hydraulicznych pracujących pod umiarkowanym ciśnieniem — dokładnie takich, jakie spotykamy w podnośnikach typu „żaba”, butelkowych i warsztatowych. HLP 32 jest dobrze znany ze swojej uniwersalności, dobrej płynności nawet w chłodniejszych warunkach i stabilnej pracy pod obciążeniem.
Alternatywnie można stosować HLP 46, szczególnie jeśli urządzenie pracuje w cieplejszych warunkach, latem, lub przy wyższych obciążeniach. Kluczowe jednak jest, aby nie schodzić poniżej HLP 22 i nie przekraczać HLP 68 — te skrajne lepkości nie są zalecane do standardowych podnośników.
Co ważne, należy unikać olejów silnikowych, przekładniowych czy ATF. Choć czasem wyglądają podobnie, ich skład chemiczny i dodatki nie są przystosowane do układów hydraulicznych — mogą powodować pienienie, rozszczelnienia lub nawet całkowitą awarię.
Zawsze sprawdź instrukcję producenta — jeśli brak zaleceń, HLP 32 od sprawdzonego producenta będzie bezpiecznym i skutecznym rozwiązaniem. Pamiętaj: jakość oleju ma większe znaczenie, niż mogłoby się wydawać.
3. Jak sprawdzić poziom i stan oleju w podnośniku hydraulicznym?
Większość podnośników nie posiada zaawansowanych wskaźników poziomu oleju — dlatego kontrola odbywa się ręcznie, przez korek wlewowy. Aby sprawdzić stan oleju, postaw podnośnik w pozycji pionowej, całkowicie go opuść (brak ciśnienia w układzie), a następnie odkręć korek. Olej powinien znajdować się tuż przy otworze wlewowym, ale nie przelewać się. Jeśli go brakuje — trzeba dolać. Jeśli wygląda źle — trzeba go wymienić.
Dobry olej powinien być klarowny, lekko bursztynowy, bez osadów i piany. Ciemny kolor, mętność, mleczna barwa lub obecność cząstek stałych to wyraźny znak, że olej się zużył. Napowietrzony olej (z pianą) może świadczyć o nieszczelności układu lub zbyt niskim poziomie.
Sprawdzaj stan oleju co kilka miesięcy — częściej, jeśli podnośnik jest intensywnie używany. Nawet przy okazjonalnym użytkowaniu warto to robić minimum raz do roku. Często problemy z pracą sprzętu biorą się nie z awarii mechanicznych, ale właśnie ze stanu lub ilości oleju.
Prosty przegląd i odpowiednia dolewka mogą zaoszczędzić Ci sporo nerwów i kosztów.
4. Kiedy i jak wymienić olej w podnośniku hydraulicznym?
Olej w podnośniku hydraulicznym należy wymieniać co 1–2 lata, a w przypadku intensywnej eksploatacji — nawet częściej, co 6–12 miesięcy. Starzenie się oleju następuje nie tylko podczas pracy, ale także w trakcie postoju — przez utlenianie i pochłanianie wilgoci z otoczenia. Objawy, które powinny skłonić Cię do wymiany to m.in.: spowolnione działanie, problemy z utrzymywaniem ciśnienia, „puste” pompowanie lub opadanie ramienia.
Aby wymienić olej:
- Postaw podnośnik na równej powierzchni w pozycji opuszczonej.
- Odkręć korek spustowy (lub wlewowy) i przechyl urządzenie, by całkowicie wylać stary olej.
- Przepłucz układ naftą lub czystym olejem, jeśli poprzedni był silnie zanieczyszczony.
- Wlej nowy olej (najczęściej HLP 32), aż poziom będzie prawidłowy.
- Odpowietrz układ: pompuj i opuszczaj ramię kilkukrotnie przy otwartym zaworze spustowym.
- Sprawdź działanie pod obciążeniem.
Po wymianie oleju podnośnik powinien działać płynnie i bez szarpnięć. Zużyty olej należy oddać do punktu zbiórki odpadów niebezpiecznych.
Taka profilaktyka to koszt kilkudziesięciu złotych — a daje spokój na długie miesiące użytkowania.